มีรักว่ายากแล้ว รักษามันไว้ กลับยากกว่า
หากพูดถึงเรื่องลำดับขั้นของความรัก โรเบิร์ต เจ. สเติร์นเบิร์ก อาจารย์สอนวิชาจิตวิทยาแห่งมหาวิทยาลัยเยล และเป็นเจ้าของทฤษฎีสามเหลี่ยมของความรัก (Triangular Theory of Love) บอกไว้ว่า ความรักของมนุษย์มี 3 องค์ประกอบด้วยกัน
– ชิ้นส่วนแรกคือ ความใกล้ชิด (Intimacy) เป็นความรู้สึกของความใกล้ชิด ความสนิทสนมกัน ซึ่งหากมนุษย์เรามีความชิดใกล้ มีความคุ้นเคยกันแล้ว เราจะเกิดความชอบพอกันมากขึ้น นั่นก็คือเกิดความรู้สึกขึ้นมา ในทีนี้ก็ไม่ได้หมายถึงแค่ว่าจะรู้สึกชอบแบบคนรักเท่านั้น ยังหมายถึงพ่อแม่ ญาติ เพื่อน และพี่น้องด้วย
– ชิ้นที่สองคือ ความหลงใหล (Passion) เป็นความรู้สึกที่เกิดขึ้นมาจากการเห็นลักษณะภายนอก และภาพลักษณ์ต่างๆ ซึ่งความหลงใหลนี้เป็นความรู้สึกเชิงชู้สาว รวมถึงเหตุการณ์รักแรกพบ และการหลงเสน่ห์
– ชิ้นส่วนสุดท้ายคือ ความผูกมัด (Commitment) เป็นความรู้สึกที่จะเกิดขึ้นเมื่อเราอยู่กับอะไรมาสักพักหนึ่ง แต่ถ้าฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งไม่ได้รู้สึกอะไรเลย หรืออยู่ๆ ก็ไม่รู้สึกแล้ว มันก็ไม่ต่างอะไรกับความรักที่ว่างเปล่า เหมือนที่อยู่ๆ วันหนึ่งคุณหรือเขา เกิดรู้สึกว่าความสัมพันธ์ระหว่างเรา มันไม่ใช่อีกต่อไป
ทั้งหมดนี้ถ้าขาดอย่างใดอย่างหนึ่งไป ความสัมพันธ์ครั้งนั้นก็ต้องจบลง.. แม้แต่ความรักแบบ consummate love ก็ไม่ใช่สิ่งจีรังยั่งยืน อาทิเช่น ถ้าหาก ความหลงใหล (Passion) หายไปในเวลาใดก็ตาม ย่อมส่งผลว่าความรักนั้นมิใช่ consummate love อีกแล้ว
สเติร์นเบิร์ก กล่าวเตือนไว้ว่า แม้วันหนึ่งคุณได้มีความรักแบบ consummate love สำเร็จแล้วก็ตาม แต่การรักษามันให้คงอยู่นั้นยากกว่ามากนัก